Co to jest Certyfikat А1 (ZUS)?

Zaświadczenie A1 wydawane jest w celu potwierdzenia opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w Polsce.

Zgodnie z prawodawstwem UE ludzie są ubezpieczeni w kraju, w którym pracują lub pracują.

Co do zasady, prowadząc działalność gospodarczą na własny koszt, przedsiębiorca podlega prawom państwa, w którym pracuje. Z drugiej strony przepisy dotyczące osób zatrudnionych lub prowadzących działalność na własny rachunek stanowią wyjątek od ogólnej zasady. Art. 13 ust. 1 lit. a) Rozporządzenie 883/2004 określa, jakie przepisy mają zastosowanie do osoby pracującej w kilku krajach UE. Osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną w dwóch lub więcej państwach, zobowiązana jest postępować zgodnie z:

- ustawodawstwo państwa (WE), w którym zamieszkuje, jeżeli wykonuje znaczną część swojej pracy w tym państwie (WE);

lub jeżeli nie wykonuje znacznej części pracy w państwie (WE) zamieszkania:

- prawa państwa (WE), w którym znajduje się główna siedziba, miejsce prowadzenia działalności lub pracodawca, jeżeli jest zatrudniony przez jedną firmę lub jednego pracodawcę; lub

- prawem państwa (WE), w którym znajduje się siedziba lub miejsce prowadzenia działalności przedsiębiorstw lub pracodawców, jeżeli jest zatrudniony przez co najmniej dwa przedsiębiorstwa lub co najmniej dwóch pracodawców, których siedziba lub miejsce

- prowadzenia działalności znajduje się tylko w jednym państwo (WE); lub

- prawo państwa (WE), w którym znajduje się miejsce prowadzenia działalności lub miejsce prowadzenia działalności przedsiębiorstwa innego niż państwo członkowskie zamieszkania, jeżeli jest ono zajmowane przez co najmniej dwa przedsiębiorstwa lub dwóch lub więcej pracodawców, których siedziba lub miejsce prowadzenia działalności znajduje się w dwóch państwach członkowskich, z których jedno jest uczestniczącym krajem zamieszkania; lub

- prawo państwa (WE) miejsca zamieszkania, jeżeli jest zatrudniony przez co najmniej dwa przedsiębiorstwa lub dwóch lub więcej pracodawców i co najmniej dwa z tych przedsiębiorstw lub dwóch z tych pracodawców ma siedzibę lub miejsce zamieszkania w różnych państwach (WE) inne niż stan (WE) miejsca zamieszkania.

Zgodnie z art. 14 par. 5 Rozporządzenia 987/2009, dla celów stosowania art. 13 pkt 1 Rozporządzenia 883/2004 osoba, która „zazwyczaj pracuje w dwóch lub więcej państwach (WE)” oznacza osobę, która jednocześnie lub naprzemiennie wykonuje jedną lub więcej odrębnych prac w dwóch lub więcej państwach (WE). Nie ma znaczenia, czy pracujesz dla jednej lub kilku firm, czy dla jednego lub kilku pracodawców.

Jak zdobyć zaświadczenie A1?

Osoby prowadzące działalność na własny rachunek w dwóch lub więcej krajach Unii Europejskiej mogą ubiegać się o zaświadczenie A1 składając wniosek do ZUS US-2. Wniosek można wypełnić i złożyć w wersji papierowej na urządzeniu ZUS lub w wersji elektronicznej za pośrednictwem platformy ZUS PUE. Składając wniosek za pośrednictwem platformy ZUS PUE należy pamiętać o podpisaniu dokumentu podpisem ePUAP.

Wniosek ZUS US-2

Wypełnienie wniosku ZUS US-2 rozpoczyna się od uzupełnienia danych osoby, która wykonuje pracę na własny koszt. W bloku danych osobowych należy podać nazwę firmy, NIP, REGON, imię, nazwisko oraz miejsce urodzenia. Następnie należy wskazać adres w kraju zamieszkania lub wskazać brak stałego miejsca pracy za granicą. Jeżeli adres w Polsce różni się od adresu siedziby firmy, to konieczne jest podanie adresu siedziby firmy.

Następnym krokiem jest zaznaczenie pola działania. Zaznacz pola odpowiadające obszarowi działalności zgodnie z PKD znakiem „X”. Następnie musisz podać informacje o lokalizacji firmy za granicą w każdym z krajów, w których zamierzasz pracować.

Bardzo ważnym elementem jest informacja o skali działalności na własny rachunek wykonywanej w okresie, na który dana osoba chce uzyskać zaświadczenie A1. W tabeli należy wskazać oczekiwaną rotację przychodów i godzin pracy w procentach, a także liczbę świadczonych usług. Należy pamiętać, że obroty i godziny pracy nie mogą przekraczać 100%. Wartości w tabeli uzupełniane są dla wszystkich krajów, dla których firma będzie świadczyć usługi w okresie obowiązywania certyfikatu A1.

Zaświadczenie A1 wydawane jest zawsze na czas określony. Dlatego we wniosku ZUS US-2 musisz wpisać okres, na jaki chcesz otrzymać zaświadczenie A1. W praktyce oddziały ZUS wymagają podpisywania załączonych umów z kontrahentami zagranicznymi. Po złożeniu ZUS US-2, ZUS wystawi zaświadczenie w formie papierowej lub elektronicznej. Zaświadczenie można otrzymać w dowolnym oddziale ZUS, w wersji papierowej lub elektronicznej na portalu ZUS PUE.

Zaświadczenie A1 - korekta danych

Jeżeli po wydaniu zaświadczenia A1 nastąpi przeniesienie np. do miejsca wykonywania pracy za granicą lub pracy za granicą, to nie dojdzie do skutku, należy złożyć wniosek o zmianę danych. Zmiany należy wprowadzić w Załączniku Z

- dane osoby, na którą wydano zaświadczenie A1;

- następnie dane identyfikacyjne płatnika;

- adres płatnika lub adres siedziby;

W ostatniej części należy wskazać, w jakim stopniu nastąpiły zmiany w stosunku do wydanego już zaświadczenia A1. Podobnie jak ZUS-US-2, ZUS-US-35 można złożyć w wersji papierowej lub za pośrednictwem ZUS PUE.